به نام خدا
انجمن خوشنویسان پاکستان
انگيزه تاسيس انجمن
پس از استقلال پاكستان به تدريج روش نگارش قديمي خط كه در گذشته در اين منطقه مرسوم بود ، به فراموشي سپرده شد و رو به انحطاط نهاد .از اين رو براي شناخت ، بررسي ، احيا و بهبود هنر خطاطي در پاكستان ، تشكيل يك انجمن با مؤسسه ضروري مي نمود .
آغاز هنر خطاطي در اين سرزمين به زمان ورود مسلمانان به اين منطقه باز مي گردد . كتيبه هايي كه از آن دوران به جاي مانده ، نشانگر پيشينه اسلامي اين خطه است .ظروف و سكه هاي به دست آمده از آن زمان در عهد غزنويان نيز نشان مي دهد خط كوفي رايج بوده و برخي كتابها با اين خط نوشته شده است
.خطاطاني كه از خاورميانه به شبه قاره آمده و در شهرهاي فرهنگي چون لاهور و ملتان اقامت گزيده اند ، با شيوه هاي خود ، خطاطان شبه قاره را تحت تاثير قرار دادند. بدين گونه رسم الخط ايراني و آسياي مركزي در اين سرزمين رايج گرديد . و خطاطان تجربيات جديدي را كسب نمودند .به همراه هجرت عارفان و عالماي مسلمان و ايراني به شبه قاره پاك و هند ( برصغير ) همانند عارف بزرگ مير سيد علي همداني ، هنرمندان رشته هاي مينياكاري ، شال بافي ، نقاشي و خطاطي نيز به اين ديار آمدند .
در دوراني كه هنر خطاطي به اوج خود رسيده بود خط نستعليق كه ويژه ايرانيان است به سرعت رواج و گسترش و جايگاه يافت . ملا زاهد از خطاطان شايسته دوران خود بود كه كتيبه هاي آرامگاه حضرت نظام الدين اوليا را به خط نستعليق نوشت . زماني كه پاكستان پا به عرصه وجود نهاد پيشگام هنر خطاطي ، عبدالمجيد پروين رقم بود . وي در شهر گوجرانواله از توابع پنجاب و در خانواده اي كه همه از استادان و علاقمندان به خط و نگارش بودند متولد شد . وي تحت سرپرستي محمد فقير كار خطاطي را آغاز كرد . يكي از كارهاي او نگارش ديوان شعر علامه محمد اقبال بود . در زمان استاد عبدالمجيد ماشين چاپ نيز مورد استفاده قرار گرفت و كتابها به اين گونه منتشر شد .
در دوران معاصر نيز ديوان علامه اقبال به خط نستعليق توسط خطاط برجسته ايراني استاد امير فلسفي در خانه فرهنگ جمهوري اسلامي ايران ـ لاهور نوشته شد .در گذشته از خط ثلث براي روي جلد كتابها استفاده مي كردند و خطوط نسخ و نستعليق نيز در نوشتن فرامين ، دستورالعمل هاي دولتي ، اسناد و ديوان هاي شعر استفاده مي شد .
اهداف تشكيل انجمن
1- تاسيس نمايشگاه مستقل و دايمي هنر براي پيشرفت و حفظ آثار خطاطي .2- برگزاري همايش ها و جلسات و نمايشگاههاي بين المللي.
3- حمايت مادي از خطاطان و هنرمندان.
4- كوشش براي آموزش خطاطي به عنوان متون درسي مراكز آموزشي.
5- برگزاري جلسات و نمايشگاههاي خطاطي براي استفاده عموم.
6- كمك و مساعدت به موسسات دولتي و غيردولتي براي حفظ و گسترش و پيشرفت هنر خطاطي.
نمايشگاه ها
اين انجمن توانست در سال 1998 ، 1999 و 2000 ميلادي نمايشگاههاي بين المللي خطاطي و هنري برگزار نمايد . در اين نمايشگاه بين المللي حدود يكصد و هفتاد نفر از خطاطان و هنرمندان كشورهاي جمهوري اسلامي ايران ، چين ، مصر ، فرانسه، اردن ، انگلستان و ازبكستان شركت كردند . استاد ناصر جواهر پور از ايران به مقام دوم جهاني نايل شد .اين انجمن اكنون در حال تدارك برگزاري چهارمين نمايشگاه بين المللي مي باشد .
اقدام هاي ماندگار و تاريخي
انجمن خوشنويسان توانست هنر خود را ماندگار و تاريخي نمايد . فضاي داخل و خارج بناي مزار سيد علي هجويري ( مولف كشف المحجوب ) توسط هنرمندان انجمن ، خطاطي و طراحي شد كه اقدامي قابل ستايش و ديدني است .همچنين در نزديكي شهر گوجرانواله ( پنجاب ) بر مزار صوفي و شاعر پنجابي زبان " قادريار " نيز نقاشي و خطاطي هنرمندانه اي توسط انجمن بر زيبايي آن افزوده است.
نمايشگاه دايمي و كلاس ها
تنها نمايشگاه خوشنويسي و هنر كه در مجمع فرهنگي الحمرا توسط انجمن تاسيس شده در سراسر كشور منحصر به فرد مي باشد . كلاسهاي رايگان آموزش خوشنويسي و نقاشي نيز به همت انجمن در مجتمع فرهنگي الحمرا داير شده است.
مسابقات
به اهتمام انجمن خوشنويسان پاكستان و همكاري دولت ، در دبيرستانها و دانشكده هاي سراسر ايالت پنجاب مسابقات خوشنويسي و نقاشي در سال 1379 هجري شمسي برگزار شد .در سالهاي 1379 و 1380 اداره تدوين كتابهاي درسي ايالت پنجاب با همكاري انجمن مسابقه هايي را برگزار كرد . در اين مسابقات اعضاي انجمن نقش داوري را ايفا نمودند.
همايش ها
انجمن خوشنويسان پاكستان براي معرفي خوشنويسان و هنرمندان و نقاشان برجسته و براي رساندن پيام آنها به نسل جوان همايش هايي را برگزار كرده است .آقاي خورشيد رقم خوشنويس معروف ، آقاي حنيف رامي هنرمند برجسته ، آقاي مجاهد الحسين روزنامه نويس و خوشنويس ، آقاي مرتضي برلاس شاعر پرآوازه ، آقاي آفتاب ظفر نقاش مشهور ، آقاي انتظار حسين نويسنده و آقاي گل جي نقاش بزرگ در اين برنامه ها شركت كردند . همچنين حضور فعال مسوول خانه فرهنگ جمهوري اسلامي ايران آقاي محمد سعيد معزالدين در برنامه ها و آيين هاي گشايش نمايشگاه ها و آيين هاي نكوداشت هنرمندان موجب تشويق هنرمندان شده است.
انتشارات
1- انتشار كتاب آموزش خوشنويسي با همكاري يونسكو.
2- انتشار كتاب خوشنويسي هاي مرقد سيد علي هجويري .3- انتشار كتاب خوشنويسي براي كلاسهاي اول تا پنجم راهنمايي با همكاري اداره تدوين كتب درسي پنجاب.
4- انتشار نشريه اخبار انجمن ( خط ـ آرت ) به دو زبان انگليسي و اردو.
همكاري خانه فرهنگ جمهوري اسلامي ايران – لاهور با انجمن خوشنويسان
در سال هاي 1379-1383 همكاري هاي بسيار خوب و گسترده اي بين خانه فرهنگ جمهوري اسلامي ايران و انجمن خوشنويسان پاكستان پديد آمده است كه حاصل ديدارها و گفتگوها و هماهنگي ها و بازديدهاي دو جانبه آقاي محمد سعيد معزالدين و آقاي محمد اطهرطاهر از مراكز فرهنگي يكديگر بوده است :
مهمترين همكاري هاي خانه فرهنگ لاهور با انجمن خوشنويسان
1- تشكيل نمايشگاههاي مشترك خوشنويسي و نقاشي ـ خط در انجمن و در خانه فرهنگ لاهور.
2- شركت فعال و ايراد سخنراني و ارايه مقاله آقاي محمد سعيد معزالدين مسئول خانه فرهنگ لاهور در مراسم و جلسات انجمن خوشنويسان.
3- برپايي همايشهاي مشترك بويژه در آيين هاي گشايش نمايشگاهها در تالار الحمرا و خانه فرهنگ لاهور.
4- اعزام دو تن از استادان و خوشنويسان پاكستاني توسط آقاي سعيد معزالدين مسئول خانه فرهنگ به ايران براي شركت در نمايشگاه بين المللي قرآن كريم . آقاي عرفان احمد و آقاي رانا رياض احمد.
5- حمايت و توجه ويژه آقاي سعيد معزالدين مسئول خانه فرهنگ لاهور به انجمن خوشنويسان و تشويق هنرمندان.
6- برپايي كلاسهاي خوشنويسي در خانه فرهنگ با همكاري استادان ممتاز پاكستاني.
7- با هماهنگي و پيگيري آقاي سعيد معزالدين دو تن از استادان خوشنويس ايراني آقاي محمد سلحشور و آقاي ناصر جواهر پور در لاهور حضور يافتند و با اعضاي انجمن ديدار و گفتگو كردند و با تشكيل نمايشگاه آثار خود و انتقال تجربيات بر رونق اين هنر افزودند.
8- شركت هنرمند ممتاز ايراني آقاي ناصر جواهر پور در مسابقه بين المللي خوشنويسي اسلامي در لاهور و كسب رتبه دوم مسابقات جهاني.
9- پيگيري و هماهنگي براي شركت هنرمندان پاكستاني آقايان عمران احمد و آقاي سيد اياز علي در نمايشگاه كمال الملك تهران.
10- دعوت از خوشنويسان ايراني براي شركت در نمايشگاه مشترك هنر خوشنويسي در لاهور .
منبع : روابط عمومی